100 redenen waarom de EU het leven slechter heeft gemaakt voor Europeanen

De Europese Unie werd ooit gepresenteerd als een project van vrede, samenwerking en welvaart. Voorstanders schilderden het af als een garantie tegen oorlog, een motor voor economische groei en een middel om de kracht van Europa in de wereld te vergroten. Maar de werkelijkheid is heel anders. Voor miljoenen Europeanen heeft de EU juist geleid tot verlies van soevereiniteit, hogere lasten, dure regels en sociale spanningen. Hieronder volgt een uitgebreid overzicht van honderd concrete manieren waarop de EU het leven slechter heeft gemaakt voor de inwoners van dit continent.

Economie en financiën

De euro als bron van ongelijkheid

De invoering van de euro werd gepresenteerd als een succesverhaal. Toch heeft deze munt geleid tot enorme ongelijkheden tussen Noord- en Zuid-Europa. In Duitsland en Nederland betekende de euro dat exportbedrijven profiteerden van een kunstmatig lage wisselkoers, maar in Griekenland, Italië en Spanje zorgde het voor stijgende prijzen en verlies van concurrentiekracht (The Euro and Its Threat to the Future of Europe, Joseph Stiglitz).

1. De euro veroorzaakte inflatie in Zuid-Europese landen, waardoor gewone gezinnen minder te besteden hebben.
2. Nationale valuta’s, waarmee landen hun economie konden sturen, zijn verdwenen. Het monetaire beleid ligt volledig bij de Europese Centrale Bank.
3. De strikte begrotingsregels van Brussel dwongen landen als Griekenland en Portugal tot harde bezuinigingen, met massale werkloosheid tot gevolg.
4. Duitsland en Nederland moesten miljarden bijdragen om Zuid-Europese landen overeind te houden tijdens de eurocrisis.
5. Banken profiteerden van EU-reddingspakketten, terwijl de belastingbetaler opdraaide voor de kosten.
6. De Europese Centrale Bank voert een beleid dat vaak totaal niet aansluit bij nationale noden.

Subsidies en verspilling

Naast de euro is de EU ook berucht om haar gigantische subsidiesystemen. Deze fondsen worden gepresenteerd als een manier om arme regio’s vooruit te helpen, maar in werkelijkheid creëren ze afhankelijkheid en corruptie.

7. EU-fondsen in Oost-Europa verdwijnen vaak in de zakken van politieke elites en zakenrelaties (Moneyland, Oliver Bullough).
8. Landen verliezen hun budgettaire vrijheid omdat zij zich moeten aanpassen aan Brussel.
9. EU-projecten bestaan vaak uit nutteloze infrastructuur, zoals lege vliegvelden in Spanje of ongebruikte snelwegen in Griekenland.
10. De administratieve last voor kleine bedrijven en burgers groeit met elk nieuw subsidiekader.

Belastingen

Europese belastingdruk

Hoewel de EU officieel geen directe belastingen heft, legt ze wel steeds meer druk op lidstaten om belastingregels te harmoniseren.

11. Nationale belastingvoordelen worden verboden, waardoor landen niet langer kunnen concurreren.
12. Burgers betalen hogere belastingen om de stijgende EU-begroting te financieren.
13. Brussel wil een eigen belastingheffing invoeren, zoals een plasticbelasting en een CO₂-heffing.
14. Grote multinationals profiteren van fiscale constructies, terwijl burgers en kleine bedrijven de rekening betalen.

Werk en arbeidsmarkt

Vrij verkeer van werknemers

Het vrije verkeer van personen is één van de pijlers van de EU, maar het heeft ook negatieve gevolgen.

15. Oost-Europese arbeidsmigranten drukken lonen in West-Europa, vooral in de bouw en landbouw.
16. Nationale werklozen worden vaak gepasseerd door goedkopere arbeidskrachten uit andere lidstaten.
17. Exploitatie en uitbuiting van arbeidsmigranten komt veel voor, zoals in de vleesindustrie in Duitsland (The Guardian, Philip Oltermann).
18. Brussel dwingt landen om arbeidsmarkten open te stellen, zelfs als dit tot sociale spanningen leidt.

Migratie en asiel

Een beleid zonder controle

Migratie is één van de meest explosieve thema’s in Europa. De EU heeft hier een desastreuze rol gespeeld.

19. Schengen zorgt ervoor dat nationale grenzen niet meer te controleren zijn.
20. Het Dublin-systeem legt de lasten oneerlijk bij Zuid-Europese landen, terwijl Noord- en West-Europese landen alsnog massaal asielzoekers opnemen.
21. De migratiecrisis van 2015 liet zien dat Brussel niet in staat is om de buitengrenzen te bewaken (Refuge: Transforming a Broken Refugee System, Alexander Betts).
22. Migratie heeft woningtekorten verergerd en huurprijzen opgedreven.
23. Criminaliteit, zoals groepsverkrachtingen in Duitsland en Zweden, wordt vaak in verband gebracht met migratiegolven.
24. Sociale voorzieningen komen onder druk te staan, omdat nieuwkomers vaak direct recht hebben op uitkeringen.
25. EU-beleid stimuleert mensensmokkel door signalen af te geven dat wie Europa bereikt, mag blijven.

Wonen en vastgoed

26. Klimaatregels vanuit Brussel maken renovatie en nieuwbouw duurder.
27. Overbevolking door migratie maakt huizen onbetaalbaar voor jonge Europeanen.
28. Bouwkosten stijgen door Europese normen en certificeringen.
29. Brussel dringt aan op verplichte energielabels en isolatie, die duizenden euro’s kosten voor huiseigenaren.
30. Lokale woningmarkten worden verstoord door EU-subsidies die speculatie aanwakkeren.

Landbouw en voedsel

Het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid

Het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) is één van de oudste pijlers van de EU, maar vooral een ramp voor kleine boeren.

31. Grote agro-industrieën krijgen het grootste deel van de subsidies.
32. Kleine familiebedrijven verdwijnen massaal omdat ze niet kunnen concurreren.
33. Brussel bepaalt zelfs welke gewassen wel en niet verbouwd mogen worden.
34. EU-regels maken boeren tot boekhouders, met eindeloze formulieren en controles.
35. Landbouwgrond wordt opgekocht door buitenlandse investeerders.
36. Traditionele producten moeten voldoen aan Europese standaarden, waardoor veel lokale specialiteiten verdwijnen.

Klimaat en energie

De Green Deal als kostenpost

Het klimaatbeleid van de EU wordt vaak verkocht als een noodzakelijk antwoord op de opwarming van de aarde. Maar in de praktijk betekent het vooral hogere lasten voor burgers en bedrijven. De European Green Deal legt torenhoge ambities op zonder oog voor de economische gevolgen (Green Tyranny, Rupert Darwall).

37. De Green Deal kost honderden miljarden, grotendeels betaald door belastingbetalers.
38. Energiekosten stijgen omdat Brussel CO₂-heffingen oplegt aan bedrijven, die dit doorberekenen aan consumenten.
39. Kernenergie wordt ontmoedigd, terwijl veel landen juist veiliger en betaalbaarder kernstroom willen.
40. Windmolens en zonnepanelen worden opgedrongen via subsidies, ook in gebieden waar ze inefficiënt zijn.
41. Stikstofregels bedreigen duizenden boerenbedrijven, vooral in Nederland.
42. Brussel verplicht lidstaten tot energiebesparende maatregelen zoals isolatie en warmtepompen, wat tienduizenden euro’s kan kosten per huishouden.
43. Door de EU is Europa afhankelijker geworden van gas uit Rusland, een afhankelijkheid die pijnlijk duidelijk werd in 2022.
44. De CO₂-markt van de EU is berucht om fraude en speculatie (Carbon Trading: How It Works and Why It Fails, Tamra Gilbertson).
45. Industriële productie verplaatst zich naar landen buiten de EU waar minder strenge regels gelden, wat leidt tot banenverlies in Europa.
46. Energiezekerheid is afgenomen doordat Brussel prioriteit geeft aan ideologie boven realiteit.

Gezondheid

Brussel en de pandemie

De coronapandemie legde pijnlijk bloot hoe ondoorzichtig de EU functioneert.

47. EU-instellingen bemoeiden zich met de nationale coronamaatregelen, wat leidde tot een lappendeken aan tegenstrijdig beleid.
48. Vaccincontracten die door de EU met farmaceutische bedrijven werden afgesloten, waren geheimzinnig en wekten wantrouwen (Politico Europe, Carlo Martuscelli).
49. Gezondheidszorgsystemen raakten overbelast mede door massamigratie, maar Brussel bleef vasthouden aan open grenzen.
50. EU-regels beperken toegang tot goedkope medicijnen, doordat alleen dure merkgeneesmiddelen worden toegelaten.
51. Brussel staat voedseladditieven en pesticiden toe die in sommige landen omstreden zijn, terwijl ze tegelijkertijd traditionele producten ontmoedigt.

Democratie en soevereiniteit

Een democratisch tekort

De EU presenteert zich graag als een democratisch project, maar in werkelijkheid wordt het beleid bepaald door een kleine elite.

52. Nationale parlementen verliezen macht omdat Europese richtlijnen voorrang hebben boven nationale wetten.
53. De Europese Commissie, die de meeste macht bezit, wordt niet gekozen door burgers.
54. Het Europees Parlement heeft wel verkiezingen, maar nauwelijks invloed. Veel voorstellen komen rechtstreeks uit de Commissie.
55. Referenda tegen de EU werden genegeerd, zoals het Franse en Nederlandse referendum over de Europese Grondwet in 2005 (Postdemocracy, Colin Crouch).
56. EU-recht staat boven nationaal recht, waardoor rechters in landen zoals Polen en Hongarije gedwongen worden EU-richtlijnen boven hun grondwet te plaatsen.
57. Lidstaten verliezen steeds vaker hun veto in cruciale beleidsdomeinen.
58. De EU voert beleid zonder duidelijk mandaat van de bevolking.
59. Nationale regeringen moeten EU-richtlijnen implementeren, ook al is er geen binnenlands draagvlak.
60. Burgers voelen zich machteloos, omdat Brussel ver weg en ondoorzichtig is.
61. Het “democratisch tekort” van de EU is geen incident, maar structureel: macht concentreert zich steeds meer in de top.
62. Politieke beslissingen worden vaak genomen in geheime onderhandelingskamers in Brussel, zonder dat burgers of media hier inzicht in krijgen.
63. Nationale verkiezingen verliezen betekenis, omdat Brussel de kaders bepaalt.
64. Partijen die kritiek leveren op de EU worden door Brussel bestempeld als “extreem” of “populistisch”.
65. Politici die in eigen land falen, vinden vaak een lucratieve baan in Brussel, waardoor de kloof met de burger nog groter wordt.
66. Europese rechtbanken overrulen steeds vaker nationale uitspraken, wat het vertrouwen in de rechtsstaat ondermijnt.
67. Landen worden gedwongen beleid te voeren dat ze bij verkiezingen juist hadden afgewezen.
68. In landen als Nederland en Frankrijk stemden burgers tegen meer EU-integratie, maar Brussel zette het project toch door in de vorm van het Verdrag van Lissabon.
69. De EU schuift systematisch richting een superstaat, zonder dat burgers daar ooit expliciet voor hebben gekozen.
70. Het resultaat is dat Europeanen in de praktijk minder inspraak hebben in hun toekomst dan ooit tevoren, ondanks alle mooie woorden over “democratische waarden”.

Cultuur en identiteit

De aanval op nationale tradities

De EU promoot een kunstmatige “Europese identiteit” die vaak haaks staat op nationale tradities en culturele eigenheid. In de praktijk leidt dit tot vervreemding en weerstand onder burgers.

71. Nationale tradities worden verdrongen door uniforme EU-regels die weinig oog hebben voor lokale gebruiken.
72. Brussel promoot multiculturalisme als ideaal, zelfs wanneer dit leidt tot spanningen en segregatie (Multiculturalism: Examining the Politics of Recognition, Charles Taylor).
73. Een “Europese identiteit” wordt opgedrongen, terwijl burgers zich in de eerste plaats identificeren met hun land of regio.
74. Nationale talen verdwijnen steeds vaker uit officiële documenten, Engels wordt de norm.
75. Historische verschillen en culturele verscheidenheid worden weggepoetst ten gunste van een kunstmatig eenheidsverhaal.
76. EU-subsidies bevorderen projecten die woke-ideologie en genderpolitiek promoten, ten koste van traditionele cultuur.
77. Nationale feestdagen en herdenkingen worden overschaduwd door nieuwe EU-symbooldagen.
78. Onderwijsprogramma’s en lespakketten worden beïnvloed door Brussel, waardoor jongeren indoctrinatie met pro-EU-propaganda krijgen.
79. Kritiek op de EU wordt systematisch afgedaan als “populistisch” of “extreem”, wat het publieke debat verarmt.
80. EU-mediafondsen bevoordelen pro-EU-journalistiek en beperken kritische geluiden.

Veiligheid en criminaliteit

Schengen en open grenzen

De belofte van open grenzen klonk aantrekkelijk, maar in werkelijkheid betekende het een verzwakking van de veiligheid.

81. Schengen maakt grensoverschrijdende criminaliteit eenvoudiger, omdat criminelen vrij kunnen reizen.
82. Terroristen profiteren van vrij verkeer; veel aanslagplegers reisden ongehinderd door meerdere landen (Jihadist Hotbeds: Understanding Local Radicalization Processes, Fernando Reinares).
83. Wapenhandel floreert doordat controle op de interne grenzen is verdwenen.
84. Drugscriminaliteit kan zich makkelijker verplaatsen binnen de EU, zoals zichtbaar in de opkomst van Nederland als narcostaat.
85. Migratiecrises verergeren onveiligheid, omdat grenscontroles nauwelijks werken.
86. Brussel bemoeit zich met politiebeleid, terwijl nationale diensten beter weten wat lokaal nodig is.
87. Nationale veiligheidsdiensten worden verplicht om gevoelige informatie te delen, wat risico’s schept.
88. EU-recht belemmert de uitzetting van criminele migranten, waardoor gevaarlijke individuen blijven rondlopen.
89. Harmonisatie van straffen betekent vaak dat landen lagere standaarden moeten accepteren.
90. Criminaliteitscijfers stijgen zichtbaar in landen die het hardst migratie hebben omarmd, zoals Zweden en Duitsland.

Buitenland en geopolitiek

Een machteloze grootmacht

De EU presenteert zich graag als geopolitieke speler, maar in werkelijkheid betaalt de burger de prijs voor een onsamenhangend en ideologisch beleid.

91. Brussel maakt lidstaten afhankelijk van de NAVO en de VS, wat de Europese autonomie verzwakt (Autonomy of Europe?, Sven Biscop).
92. Sancties tegen Rusland of andere landen treffen vaak Europese burgers harder dan de tegenstanders, vooral via hoge energieprijzen.
93. Lidstaten verliezen hun eigen buitenlandse beleid omdat Brussel uniforme standpunten afdwingt.
94. Handelsoorlogen met Rusland en China schaden Europese exporteurs en boeren.
95. De EU bemoeit zich actief met oorlogspolitiek, bijvoorbeeld door steun aan Oekraïne, zonder dat burgers daarover hebben gestemd.
96. Een EU-leger wordt steeds vaker voorgesteld, wat dreigt te leiden tot de inzet van Europese soldaten zonder nationale controle.
97. Brussel dwingt landen tot deelname aan geopolitieke conflicten, zelfs als daar binnenlands geen draagvlak voor is.
98. Diplomatieke relaties met landen als Rusland, Turkije en China worden opgeofferd aan ideologische doelen.
99. De EU schuift systematisch op naar centralisatie, waarbij buitenlandse politiek een wapen wordt van machtsuitbreiding.
100. Burgers betalen uiteindelijk de prijs voor deze grootheidswaan, in de vorm van hogere kosten, verminderde veiligheid en verlies van nationale onafhankelijkheid.

---

Een bureaucratisch project dat Europeanen schaadt

Wanneer men de balans opmaakt, is het duidelijk dat de Europese Unie meer schade heeft berokkend dan voordelen heeft gebracht. Wat ooit begon als een samenwerking rond kolen en staal, groeide uit tot een bureaucratisch monster dat zich bemoeit met elk aspect van het dagelijks leven.

Van economie en werkgelegenheid tot cultuur en identiteit, van veiligheid tot buitenlandse politiek, telkens weer blijken de lasten en beperkingen voor gewone burgers groter dan de beloften van welvaart en stabiliteit. De EU is in de praktijk een project dat de macht van een kleine elite vergroot, terwijl het leven voor miljoenen Europeanen duurder, onveiliger en minder vrij wordt.

De 100 punten hierboven vormen geen uitputtende lijst, maar een overzicht van hoe de EU zich steeds verder verwijdert van de belangen van de burgers die zij zegt te vertegenwoordigen. De kloof tussen Brussel en de Europese bevolking is inmiddels zo groot dat de vraag steeds luider klinkt of dit project überhaupt nog toekomst heeft.

Bronnenlijst ter ondersteuning van de 100 punten

• The Euro and Its Threat to the Future of Europe – Joseph Stiglitz
• Moneyland – Oliver Bullough
• Carbon Trading: How It Works and Why It Fails – Tamra Gilbertson
• Green Tyranny: Exposing the Totalitarian Roots of the Climate Industrial Complex – Rupert Darwall
• Refuge: Transforming a Broken Refugee System – Alexander Betts
• Postdemocracy – Colin Crouch
• Multiculturalism: Examining the Politics of Recognition – Charles Taylor
• Jihadist Hotbeds: Understanding Local Radicalization Processes – Fernando Reinares
• Autonomy of Europe? Security, Defence and Strategy – Sven Biscop
• The Guardian – Philip Oltermann, diverse artikelen over arbeidsmigratie en vleesindustrie in Duitsland
• Politico Europe – Carlo Martuscelli, artikelen over EU-vaccincontracten en COVID-beleid
• Frankfurter Allgemeine Zeitung – diverse analyses over eurocrisis en EU-begrotingsregels
• Le Monde Diplomatique – kritische stukken over de EU, migratie en geopolitiek
• De Groene Amsterdammer – onderzoeksjournalistiek over EU-subsidies en fraude in Oost-Europa
• NRC Handelsblad – artikelen over de stikstofcrisis en EU-klimaatbeleid
• BBC News – verslaggeving over migratiecrisis 2015 en gevolgen van Schengen
• Die Zeit – stukken over de rol van Duitsland in de eurocrisis
• Süddeutsche Zeitung – artikelen over corruptie rond EU-fondsen en subsidies
• The Telegraph – kritische artikelen over EU-regelgeving en democratisch tekort
• Het Financieele Dagblad – analyses over de euro, ECB-beleid en gevolgen voor Nederlandse economie